Planlar, bir binanın nasıl tasarlanacağını ve hangi malzemelerin kullanılacağını, pencere, kapı ya da lavaboların nereye konumlandırılacağını gösterir. Herhangi bir binanın inşaatı planlara bağlıdır ve mühendis, inşaat işçisi ya da mimarların bu planları okumayı bilmesi gerekir. Benzer şekilde bir binaya bakım yapılacaksa ya da çeşitli değişiklikler gerçekleştirilecekse de plan okuma yeteneğine sahip olan kişilerin projelerde yer alması gerekir. Becerilerinizi geliştirmek ve mimari çizimler ya da plan okuma hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız içeriğin devamını okuyabilir, konuya dair fikir edinebilirsiniz.
Mimari Plan Nedir?
Mimari planlar, inşaat projesinin ayrıntılı mühendislik ve mimarlık bilgilerini sağlayan belgeler olarak özetlenebilir. Genel olarak dört farklı tipte plan vardır. Mimari, yapısal, mekanik ve peyzaj planlarının her biri, bir inşaatın farklı alanlarını gösterir. Örneğin, yapısal planlarda binanın temelleri, kolonları, duvarları, kirişleri ve çatıları hakkında bilgiler bulunur. Mekanik planlarda ise ısıtma, havalandırma, elektrik ve sıhhi tesisat sistemleri anlatılır. Peyzaj planları, bitki, bahçe ya da yürüyüş yollarını gösterir. Mimari planlar ise kat planları, görünüşleri ve detaylı çizimlerinden oluşur. Mimari plan okuma becerisine sahip olan kişiler, ilk bakıştan itibaren bir binanın kabaca nasıl tasarlanacağını anlayabilir.
Mimari Çizimler Ne İşe Yarar?
Mimari çizimler birçok farklı amaç için kullanılabilir. Yapılan projenin tutarlı bir teklife dönüştürülebilmesi için planı çıkarılarak müşterilere sunumu yapılabilir. Aynı zamanda mimari çizimler, yüklenicilerin ve üreticilerin inşaatı gerçekleştirmesi için oldukça önemlidir. Bütün planların detaylı bir şekilde gösterildiği projeler, planlamaların rahat bir şekilde yapılmasını mümkün hale getirir. Mimari projelerde farklı çizim türleri de bulunur. Eskiz, planın ilk aşamasını gösterir ve isminden de anlaşılabileceği gibi projeyi genel detaylarıyla görselleştirir. Bununla beraber proje ilerledikçe daha doğru çizimlerle planlar hayata geçirilir.
Mimari Çizimler Nasıl Yapılır?
Mimari projeler, ISO 216 Uluslararası Standardı temel alınarak A ve B serisi sayfa boyutları üzerine çizilir. Bununla beraber B serisi daha az kullanılır. Mimari çizimler genel olarak üç boyutlu nesneleri gösterebileceği gibi genel kat planlarından da oluşabilir. Kat planları, yükseklik göstergeleri, site planları ya da kesitlerden meydana gelir. Bütün bölümler öncelikle projelerin farklı alanlarını gösterir ve sonrasında bu alanları detaylandırır. Detay çizimleri, her bölümün birbirine nasıl uyduğunu görselleştirir.
Mimari Planların Bölümleri
Mimari çizimleri okumadan önce bazı alanların hangi anlama geldiğini bilmeniz gerekir. Aşağıdaki maddeleri inceleyerek her projede bulunan alanlar hakkında bilgi alabilirsiniz.
- Her mimari çizimde bir kapak sayfası yer alır. Kapak sayfasında projenin ismi, mimarın adı, adresi, iletişim bilgileri, projenin konumu ve tarihi bulunur.
- Planda bulunan indeks bölümünü de okumalısınız. Bu bölümde kısaltmaların ne anlama geldiği ifade edilir. Genellikle M1 gibi ifadelerle merdivenler, K1 ile kapılar, CK1 ile camlı kapılar, CMK1 ile camekanlar, P! ile pencereler, GK1 ile giriş kapıları ve GD1 ile gömme dolaplar nitelendirilir.
- Genellikle mimari planlar projenin yapıldığı konumu da içerir. Konum planı, proje sahasının yakınındaki yolları görebileceğiniz, bazı durumlarda konum haritasına sahip bir alanı gösterir. Burada proje ölçeklendirilerek gösterilir. Mimari vaziyet ve yerleşim planı olarak da nitelendirilen konum bilgisi, projenin hangi belediyenin hangi parselinde planlandığını ifade eder.
- Projenin genel detaylarını inceledikten sonra kat planlarını okuyabilirsiniz. Her ne kadar kat planları çoğu projede birbirinin aynısı gibi gözükse de aslında birbirinden farklıdır ve bazı katlarda farklı ayrıntılar bulunabilir. Kat planlarında kapılar, pencereler, banyolar ve diğer unsurlar gösterilir. Bununla beraber kat planları projenin hangi aşamasında olduğuna göre değişiklik gösterir. Örneğin, planlama aşamasında olan bir mimari çizimde kat planı alanın yalnızca ana özelliklerinden oluşur.
- Kat planlarını inceledikten sonra çatı planına geçebilirsiniz. Çatı planında döşeme ve çatı kaplama ayrıntıları yer alır. Ayrıca kirişler ve diğer çatı çerçeve elemanlarının yerleşimi de bu planda detaylı bir şekilde gösterilir.
- Kat ve çatı planlarının ardından mimari çizimler bina kesitleri de içerebilir. Bina kesitlerinden projenin dışarıdan nasıl görüldüğü genel olarak resmedilir. Bina kesitleri, projenin daha rahat bir şekilde anlaşılmasını sağlar. Merdiven ya da asansör boşluğu gibi bir binanın önemli unsurlarını barındırır. Aynı zamanda ortak kullanım alanlarının genel bir görüntüsünü sunar.
- Cepheler de mimari çizimler söz konusu olduğunda bakılması gerekilen alanlar arasında bulunur. Genel olarak binanın her tarafından görüntüsünü içerir. Kuzey, güney, doğu ve batı cephelerinin yer aldığı görünüşler, binanın farklı yönlerden nasıl gözüktüğünün anlaşılmasını sağlar.
- Mimari planlar devamında ıslak hacim detayları ismi verilen bir alan da barındırabilir. Bu alanda mutfak ve banyonun daha ayrıntılı görüntüleri yer alır. Genellikle ölçeği projenin kat planından daha büyüktür ve ayrıntıların daha rahat bir şekilde görülmesini mümkün kılar.
- Merdiven planları da mimari çizimlerde ekstra olarak detaylı bir şekilde verilebilir. Merdivenlerin ölçüleri ve nasıl konumlandırılacağı bazı durumlarda kafa karışıklığı yarattığı için mimari çizimlerde merdivenler için özel bir alan ayrılabilir.
- Mimari planlar projenin içeriğine göre farklı detaylar da içerebilir. Örneğin, söz konusu proje müstakil bir evse ve bahçesine havuz yapılacaksa projenin bu bölümünde havuzla ilgili ayrıntılara yer verilebilir. Benzer şekilde asma tavanlar varsa onunla ilgili özel bilgiler de bu alanda bulunabilir.
Plan okuma yapmak istiyorsanız genel olarak mimari çizimlerin bu bölümlerden oluştuğunu bilmelisiniz. Genel planların yanı sıra katların detaylı çizimleri, merdiven gösterimleri ya da konut projesiyle banyo ya da mutfak gibi alanların tasarımı da bu çizimlerde yer alır. Proje anlama ve okuma becerinizi geliştirmek istiyorsanız bütün bu detayları incelemeyi öğrenmelisiniz.
Mimari Çizim Uygulamaları
Mimari çizimler kendi içinde bazı türlere ayrılır. Aşağıdaki listeyi inceleyerek türlerin ne olduğu hakkında detaylı bir şekilde bilgi alabilirsiniz.
- Mimari eskizler genel olarak elle çizilen projeleri nitelendirir. Projelerin ilk planlama aşamalarında faydalı olsa da sürdürülebilir değildir. Müşterinize ya da projede çalışan ekip arkadaşlarınıza fikrinizi anlatmak istediğinizde eskizlerden yararlanabilirsiniz.
- Bilgisayar tarafından oluşturulan mimari çizimler de oldukça popülerdir. Özel yazılımlar yardımıyla 3D planlar ve görseller oluşturmak mümkündür. Bu yazılımlarda dokular, gölgelendirme ve ışıklandırma gibi detayları rahatlıkla ekleyebilirsiniz. Ayrıca bazı yazılımlar, biten projeyi gerçekçi bir şekilde render haline getirmenize de imkan tanır.
- Bilgisayar destekli tasarım (CAD) mimari çizimler söz konusu olduğunda sıklıkla kullanılır. Özellikle proje büyük ve karmaşık bir yapıya sahipse CAD programlarından yardım alınması önerilir. Bununla beraber bilgisayar destekli tasarım programları mimari yazılımlarla karşılaştırıldığında biraz daha zor olabilir.
- Yapay zeka destekli tasarım programları da günümüzde oldukça popülerdir. Belirlenen alan üzerine yapay zeka sayesinde istediğiniz projeyi daha rahat bir şekilde detaylandırarak çizebilirsiniz. Ayrıca bazı yapay zeka programları bir alanın fotoğrafını paylaştığınızda size çeşitli önerilerde bulunabilir.
- Özellikle iç mimarlık çalışmalarında ya da bir alanı dekore ederken bu tür yazılımlardan yararlanabilirsiniz. Bazı programlar, mimari yazılımlarla beraber çalıştığı için projelerinizi istediğiniz uygulamaya da rahatlıkla aktarmanıza imkan tanır.
Proje anlama becerisi her mimarın, üreticinin ve yüklenicinin sahip olması gereken önemli özellikler arasında bulunur. Her ne kadar projelerin çizimi için farklı uygulamalar kullanılabilse de genel olarak hepsi aynı amaca hizmet eder. Plan okuma becerileri ya da daha fazlası hakkında Moon’u takip ederek bilgi alabilir, mimarlık alanında güncel kalabilirsiniz. Trendleri ve yeni mimarlık uygulamalarını takip etmek istiyorsanız Moon bu konuda size yardımcı olabilir.